Sultan Üçüncü Selim, 24 Aralık 1761 tarihinde
İstanbul'da doğdu. Babası Sultan Üçüncü Mustafa, annesi Mihrişah Sultan'dır.
Annesi Gürcüdür. Kahinlere inanan babası Sultan Üçüncü Mustafa, onların yeni
doğan oğlu Selim'in eşsiz bir cihangir olacağını söylemeleri üzerine, büyük bir
sevince kapılmış, yedi gün yedi gece bayram yapılmasını emretmiştir. Sultan
Üçüncü Selim, doğum günündeki bu hava içinde büyüdü. Sarayda çok güzel bir
şekilde yetiştirildi. Sultan Üçüncü Mustafa, kendisinden sonra oğlu Sultan
Üçüncü Selim'in padişah olmasını istemişti. Ancak, babasından sonra
padişahlığa amcası Sultan Birinci Abdülhamid getirildi. Sultan Birinci Abdülhamid,
Sultan Üçüncü Selim'i sarayda göz önünde bulunduruyor, ancak yine de onun
eğitimine önem veriyordu. Amcası Sultan Birinci Abdülhamid'in ölümü üzerine 7
Nisan 1789 günü 28 yaşındayken Osmanlı tahtına oturdu.
Sultan Üçüncü Selim edebiyata ve güzel yazı yazmaya çok meraklıydı. Yazmış
olduğu hat ve levhalardan bazıları cami ve türbelere asılmıştır. Arapça ve
Farsça dillerini çok iyi konuşuyordu. Çok merhametli bir insan olan Sultan Üçüncü
Selim dinine, vatanına ve milletine çok düşkündü. Ciddi bir eğitim görerek
yetişti. İyi bir şair, tamburi neyzen ve hanende idi. Bestekar da olan Sultan
Üçüncü Selim, güzel sanatlara düşkün, açık fikirli, ancak zaafa varacak kadar
yumuşak karakterliydi. Osmanlı Devleti'nde batıcılığın yerleşmesini istiyordu.
Sultan Üçüncü Selim tahta çıktığı zaman halk ona büyük ümitler bağladı.
Halk, genç hükümdarın Osmanlı imparatorluğu'nu o eski güçlü ve ihtişamlı
devirlerine geri döndüreceğini düşünüyordu.
Sultan Üçüncü Selim, 29 Mayıs 1807 tarihinde Osmanlı padişahlığını Şehzade
Mustafa'ya terk ettikten sonra 1 yıl 2 ay daha yaşadı. Alemdar Mustafa Paşa Olayı
sırasında, yeni padişahın adamları tarafından 28 Temmuz 1808 tarihinde
öldürüldü. Cenazesi, Laleli Camii avlusunda, babası Sultan Üçüncü Mustafa'nın
yanına defnedildi.